بخش بلاگ
چند سال است بورس تهران بازده واقعی خوبی ندارد
1404-05-05
03:09
مقدمه
اگرچه شاخص کل بورس تهران در سال‌های اخیر گاه رشد چشمگیری داشته، اما بازده واقعی آن—پس از کسر تورم—اغلب منفی یا ناچیز بوده است. وقتی نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه به بالای ۵۰٪ می‌رسد، حتی رشدی بیش از ۳۰٪ در شاخص هم به معنای کاهش قدرت خرید است. در این مقاله عوامل کلان اقتصادی، سیاست‌گذاری‌ها و ویژگی‌های رفتاری بازار را بررسی می‌کنیم و در پایان لینک تحلیل «قدرت واقعی بازار بورس و پتانسیل آن در مقابل طلا و رمزارز» را برای مطالعه بیشتر معرفی می‌کنیم.
۱. تورم بالا و بی‌ثباتی اقتصادی
-
تورم مزمن: رشد سریع قیمت‌ها باعث می‌شود بازده اسمی بورس برای جبران کاهش ارزش ریال کافی نباشد.
-
تضعیف ریال: کاهش مستمر ارزش پول ملی، بازده دلاری بورس را اغلب منفی می‌کند.
۲. سیاست پولی و نرخ سود بانکی
-
رقابت با سپرده‌های بانکی: نرخ سود سپرده‌ها تا ۲۰–۲۵٪ افزایش یافته و نقدینگی را از بازار سهام دور می‌کند.
-
جمع‌آوری نقدینگی: سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی تورم را کنترل می‌کنند اما سرمایه را به سمت بازار پول هدایت می‌کنند.
۳. دخالت دولت و قیمت‌گذاری دستوری
-
اوراق بدهی دولتی: عرضه گسترده اوراق با نرخ جذاب، بخشی از نقدینگی را جذب می‌کند.
-
قیمت‌گذاری دستوری: سقف سود صنایع کلیدی مانند پتروشیمی و فولاد، انتظارات سودآوری را پایین نگه می‌دارد.
۴. ساختار مالکیتی و شفافیت
-
مالکیت دولتی: تصمیم‌گیری‌های غیرتجاری در شرکت‌های شبه‌دولتی، بازده بازار را مختل می‌کند.
-
شفافیت اطلاعاتی محدود: گزارشگری به‌موقع و کامل همچنان نقطه‌ضعف است و اعتماد سرمایه‌گذار را کاهش می‌دهد.
۵. خروج سرمایه و محدودیت‌های بین‌المللی
-
تحریم‌ها: دسترسی سرمایه‌گذاران خارجی به بورس تهران محدود است.
-
خروج سرمایه خرد: نوسان در بازار ارز و طلا، سرمایه‌گذار خرد را از بورس دور کرده است.
۶. رفتار هیجانی سرمایه‌گذاران
-
ورود بی‌برنامه: هجوم غیرمنطقی سرمایه‌های خرد در سال ۱۳۹۹ بدون پلن مشخص، منجر به اصلاح‌های شدید شد.
-
فروش احساسی: هر خبر منفی مانند قطعی برق یا قیمت‌گذاری دستوری باعث صف‌های فروش و تشدید نوسان می‌شود.
۷. رقابت با بازارهای موازی
-
بازار طلا و ارز با بازدهی بالاتر در تورم و نوسان، جایگزین کم‌ریسک‌تری برای بورس بوده است.
-
برای بررسی مقایسه بازده واقعی بورس با طلا و رمزارز می‌توانید ابزار الگوریتم «قدرت واقعی بازار بورس و پتانسیل آن در مقابل بازار طلا و رمزارز» را در سایت بررسی کنید.
۸. راهکارهای بهبود بازده واقعی
-
**اصلاح سیاست پولی:** کنترل تورم و فراهم‌سازی نقدینگی پایدار برای بازار سهام
-
**افزایش شفافیت:** تقویت گزارشگری مالی و کاهش دخالت سیاسی
-
**توسعه ابزارهای مشتقه:** اختیار معامله و قرارداد آتی برای پوشش ریسک
-
**تشویق سرمایه‌گذاری بلندمدت:** معافیت مالیاتی برای نگهداری بیش از یک سال
-
**جهانی‌سازی بازار:** تسهیل ورود سرمایه‌گذاران خارجی و ETFهای بین‌المللی
نتیجه‌گیری
بازده واقعی بورس تهران در چند سال اخیر تحت فشار تورم بالا، سیاست‌های پولی انقباضی و رفتار هیجانی سرمایه‌گذاران خرد قرار گرفته است. اما با اصلاحات نهادی، شفافیت بیشتر و ابزارهای پوشش ریسک می‌توان این مسیر را به سمت بازده مثبت واقعی تغییر داد. مطالعه بیشتر درباره جایگاه بورس در مقایسه با طلا و رمزارز نیز از طریق لینک بالا می‌تواند افق دید شما را گسترش دهد.
